Informacje dla samorządów w związku z dostosowywaniem sieci szkół do nowego ustroju szkolnego

Zgodnie z art. 206 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r, Przepisy prowadzające ustawę  – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 60) – dalej: ustawa Przepisy wprowadzające Rada gminy podejmuje uchwałę w sprawie projektu dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjów do nowego ustroju szkolnego, wprowadzonego ustawą – Prawo oświatowe .

W uchwale, określa się:

1) plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez gminę, a także granice obwodów publicznych szkół podstawowych, z wyjątkiem specjalnych, mających siedzibę na obszarze gminy, z zastrzeżeniem art. 88 ust. 2 ustawy – Prawo oświatowe, prowadzonych przez gminę, a także przez inne organy, na okres od dnia 1 września 2017 r. do dnia
31 sierpnia 2019 r.;

2) plan sieci prowadzonych przez gminę publicznych gimnazjów i klas dotychczasowych publicznych gimnazjów prowadzonych w szkołach podstawowych, liceach ogólnokształcących, technikach i branżowych szkołach I stopnia, oraz granice obwodów dotychczasowych publicznych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów, z wyjątkiem specjalnych, mających siedzibę na obszarze gminy, z zastrzeżeniem art. 88 ust. 2 ustawy – Prawo oświatowe, prowadzonych przez gminę, a także przez inne organy, na okres od dnia
1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r.;

3) warunki przekształcenia dotychczasowych gimnazjów w ośmioletnie szkoły podstawowe, prowadzonych przez gminę, w tym:

a) dzień rozpoczęcia działalności przez ośmioletnią szkołę podstawową, określony zgodnie
z art. 129 ust. 2,

b) rok szkolny, w którym rozpoczyna się kształcenie w klasie I ośmioletniej szkoły podstawowej;

4) warunki włączenia dotychczasowych gimnazjów do publicznych ośmioletnich szkół podstawowych, publicznych liceów ogólnokształcących, publicznych techników lub publicznych branżowych szkół I stopnia, prowadzonych przez gminę, w tym:

a) dzień rozpoczęcia działalności przez ośmioletnią szkołę podstawową, liceum ogólnokształcące, technikum lub branżową szkołę I stopnia, określony zgodnie z art. 129 ust. 2, 4 i 6,

b) rok szkolny, w którym rozpoczyna się kształcenie w klasie I ośmioletniej szkoły podstawowej,

c) dzień zakończenia działalności gimnazjum, określony zgodnie z art. 129 ust. 16;

5) warunki przekształcenia dotychczasowych publicznych gimnazjów odpowiednio w publiczne licea ogólnokształcące, publiczne technika lub publiczne branżowe szkoły I stopnia, prowadzone przez gminę, w tym dzień rozpoczęcia działalności przez liceum ogólnokształcące, technikum lub branżową szkołę I stopnia, określony zgodnie z art. 129 ust. 4 i 6;

6) projekt planu sieci publicznych ośmioletnich szkół podstawowych prowadzonych przez gminę, a także granice obwodów publicznych ośmioletnich szkół podstawowych, z wyjątkiem specjalnych, mających siedzibę na obszarze gminy, z zastrzeżeniem art. 88 ust. 2 ustawy – Prawo oświatowe oraz planu sieci publicznych gimnazjów dla dorosłych i klas dotychczasowych publicznych gimnazjów dla dorosłych prowadzonych w szkołach podstawowych dla dorosłych i publicznych liceach ogólnokształcących dla dorosłych, prowadzonych przez gminę, a także przez inne organy, od dnia 1 września 2019 r.

W uchwale, o której mowa wskazuje się adresy siedzib szkół, oraz adresy innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.

Uchwała może obejmować zmianę uchwały o sieci przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w zakresie oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych.

Podejmując uchwałę organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego dąży do tego, aby ośmioletnie szkoły podstawowe były szkołami:

1) o pełnej strukturze organizacyjnej;

2) funkcjonującymi w jednym budynku lub jego bliskiej lokalizacji.

Na podstawie uchwały, nie dokonuje się zakładania szkół, o których mowa w art. 18 ustawy – Prawo oświatowe, w tym szkół podstawowych o niepełnej strukturze organizacyjnej i szkół podstawowych filialnych, likwidacji i przekształceń szkół innych niż dokonywane na podstawie przepisów niniejszej ustawy.

Uchwała ta nie stanowi aktu prawa miejscowego (Art. 207). Uchwałę podaje się do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie na stronie Biuletynu Informacji Publicznej właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego lub w widocznym miejscu w siedzibie urzędu jednostki samorządu terytorialnego.

Działania po uchwaleniu uchwały ws. projektu sieci szkół

Uchwałę, przekazuje się właściwemu kuratorowi oświaty. Datą przekazania jest data otrzymania uchwały przez kuratora oświaty. Kurator oświaty opiniuje uchwałę w ciągu 21 dni od dnia otrzymania.

Opinia kuratora oświaty ws. uchwały dotyczy w szczególności ocenę zgodności z prawem rozwiązań zaproponowanych w tej uchwale oraz ocenę w zakresie zapewnienia przez jednostkę samorządu terytorialnego możliwości realizacji obowiązku szkolnego i obowiązku nauki przez dzieci i młodzież zamieszkałe na terenie danej gminy.

Opinia kuratora oświaty może być negatywna, pozytywna  lub pozytywna „warunkowo” (czyli , może wskazywać zmiany, które należy uwzględnić w uchwale „ostatecznej”).

Opinia kuratora oświaty jest wiążąca i nie służy od niej zażalenie. Na opinię służy skarga do sądu administracyjnego.

Jeżeli organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uwzględnił w uchwale zmiany wskazane w opinii kuratora oświaty przyjmuje się, że uchwała uzyskała pozytywną opinię kuratora oświaty.

Jeżeli organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie uwzględnił w uchwale, zmian wskazanych w opinii kuratora oświaty, przyjmuje się, że uchwała uzyskała negatywną opinię kuratora oświaty.

Rada gminy (po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty) do dnia 31 marca 2017 roku podejmuję ostateczną uchwałę w sprawie dostosowania sieci szkół. Uchwała stanowi jednocześnie akty założycielskie szkół, które powstały z przekształcenia gimnazjum lub szkół podstawowych o niepełnej organizacji, którym gmina zdecydowała zwiększyć liczbę klas (I – III do I- IV). Uchwała stanowi akt prawa miejscowego.

⃰Akty założycielskie szkół, które powstały na mocy prawa, zostaną nadane deklaratoryjnymi uchwałami organów stanowiących JST, prowadzących szkoły, podejmowanymi do dnia 30 listopada w roku w którym nastąpi przekształcenie z mocy prawa (na podstawie ustawy):

a) do dnia 30 listopada 2017 r. w przypadku:

• ośmioletnich szkół podstawowych (w tym szkół podstawowych dla dorosłych oraz szkół podstawowych powstałych w wyniku ustawowego przekształcenia zespołu obejmującego tylko sześcioletnią szkołę podstawową i gimnazjum),
• szkół policealnych,
• branżowych szkół I stopnia (w tym branżowych szkół I stopnia powstałych w wyniku ustawowego przekształcenia zespołu obejmującego tylko gimnazjum i zasadniczą szkołę zawodową),
• szkół specjalnych przysposabiających do pracy;

b) do dnia 30 listopada 2019 r. w przypadku

• czteroletnich liceów ogólnokształcących (w tym czteroletnich liceów ogólnokształcących powstałych w wyniku ustawowego przekształcenia zespołu obejmującego tylko gimnazjum i trzyletnie liceum ogólnokształcące),
• pięcioletnich techników (w tym pięcioletnich techników powstałych w wyniku ustawowego przekształcenia zespołu obejmującego tylko gimnazjum i czteroletnie technikum).

Uchwałę  również opiniują związki zawodowe (Art. 209 – ustawa przepisy wprowadzające) na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1881), przedstawiają opinię w terminie nie dłuższym niż 21 dni (opinia niewiążąca).

Zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o Związkach zawodowych (Dz.U. z 2015r., poz. 1881 ze zm.) :

1. Organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), zwanej dalej „ustawą o Radzie Dialogu Społecznego”, ma prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych.

Z kolei zgodnie  z art. 23 Ustawy  o Radzie Dialogu Społecznego

Art. 23. 1. Stronę pracowników w Radzie reprezentują przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związkowych.

2. Za reprezentatywne organizacje związkowe uznaje się ogólnokrajowe związki zawodowe, ogólnokrajowe zrzeszenia (federacje) związków zawodowych i ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe (konfederacje), które spełniają łącznie następujące kryteria:

1)     zrzeszają więcej niż 300 000 członków będących pracownikami;

2)     działają w podmiotach gospodarki narodowej, których podstawowy rodzaj działalności jest określony w więcej niż w połowie sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), o której mowa w przepisach o statystyce publicznej.

3. Przy ustalaniu kryterium liczebności, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, uwzględnia się nie więcej niż po 100 000 członków organizacji związkowej będących pracownikami zatrudnionymi w podmiotach gospodarki narodowej, których podstawowy rodzaj działalności jest określony w jednej sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), o której mowa w przepisach o statystyce publicznej. Organizacja związkowa ubiegająca się o uznanie jej za reprezentatywną organizację związkową przy ustalaniu liczby pracowników, o której mowa w ust. 2 pkt 1, nie uwzględnia pracowników zrzeszonych w tych spośród jej organizacji członkowskich, które są lub w okresie roku przed złożeniem wniosku o stwierdzenie reprezentatywności były zrzeszone w reprezentatywnej organizacji związkowej mającej przedstawicieli w składzie Rady.

Reprezentatywne organizacje związkowe w Radzie Dialogu Społecznego to:

• NSZZ „Solidarność”,
• Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych,
• Forum Związków Zawodowych

( http://www.dialog.gov.pl/dialog-krajowy/rada-dialogu-spolecznego/rada-dialogu)

Rada powiatu podejmuje uchwałę w sprawie projektu dostosowania sieci szkół ponadgimnazjalnych i specjalnych do nowego ustroju szkolnego, wprowadzonego ustawą – Prawo oświatowe oraz ustalenia sieci szkół ponadpodstawowych i specjalnych.(Art.213 – przepisy wprowadzające)

 W uchwale określa się:

1) plan sieci publicznych szkół ponadgimnazjalnych i szkół specjalnych, prowadzonych przez powiat, z uwzględnieniem szkół ponadgimnazjalnych i specjalnych mających siedzibę na obszarze powiatu prowadzonych przez inne organy, tak aby umożliwić dzieciom i młodzieży zamieszkującym na obszarze powiatu lub przebywającym w podmiotach i jednostkach, o których mowa w art. 4 pkt 2 lit. b ustawy – Prawo oświatowe, realizację odpowiednio obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, na okres od dnia 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r., z uwzględnieniem klas dotychczasowych gimnazjów specjalnych prowadzonych w szkołach innego typu;

2) plan sieci publicznych szkół ponadpodstawowych i szkół specjalnych, prowadzonych przez powiat, z uwzględnieniem szkół ponadpodstawowych i specjalnych mających siedzibę na obszarze powiatu prowadzonych przez inne organy, tak aby umożliwić dzieciom i młodzieży zamieszkującym na obszarze powiatu lub przebywającym w podmiotach i jednostkach, o których mowa w art. 4 pkt 2 lit. b ustawy – Prawo oświatowe, realizację odpowiednio obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, na okres od dnia 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r., z uwzględnieniem klas dotychczasowych zasadniczych szkół zawodowych, o których mowa w art. 164;

3) warunki przekształcenia dotychczasowych publicznych gimnazjów w odpowiednio publiczne ośmioletnie szkoły podstawowe, publiczne licea ogólnokształcące, publiczne technika lub publiczne branżowe szkoły I stopnia, a w przypadku gimnazjów specjalnych – także w publiczne szkoły podstawowe specjalne, prowadzonych przez powiat, w tym:

a) dzień rozpoczęcia działalności przez te szkoły, określony zgodnie z art. 129 ust. 2, 4 i 6,

b) rok szkolny, w którym rozpoczyna się kształcenie w klasie I – w przypadku szkół podstawowych, w tym szkół podstawowych specjalnych;

4) warunki włączenia publicznych gimnazjów odpowiednio do publicznych ośmioletnich szkół podstawowych, publicznych liceów ogólnokształcących, publicznych techników lub publicznych branżowych szkół I stopnia, a w przypadku gimnazjów specjalnych – także do publicznych szkół podstawowych specjalnych, prowadzonych przez powiat, w tym:

a) dzień rozpoczęcia działalności przez ośmioletnią szkołę podstawową, w tym szkołę podstawową specjalną, liceum ogólnokształcące, technikum lub branżową szkołę I stopnia, określony zgodnie z art. 129 ust. 2, 4 i

b) rok szkolny, w którym rozpoczyna się kształcenie w klasie I ośmioletniej szkoły podstawowej, w tym szkoły podstawowej specjalnej,

c) dzień zakończenia działalności gimnazjum, w tym gimnazjum specjalnego, określony zgodnie z art. 129 ust. 16;

5) projekt planu sieci publicznych szkół ponadpodstawowych oraz szkół specjalnych, prowadzonych przez powiat, z uwzględnieniem szkół ponadpodstawowych i specjalnych mających siedzibę na obszarze powiatu prowadzonych przez inne organy prowadzące, tak aby umożliwić dzieciom i młodzieży zamieszkującym na obszarze powiatu lub przebywającym w podmiotach i jednostkach, o których mowa w art. 4 pkt 2 lit. b ustawy – Prawo oświatowe, realizację odpowiednio obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, od dnia 1 września 2019 r., z uwzględnieniem klas dotychczasowych publicznych zasadniczych szkół zawodowych, o których mowa w art. 164, publicznych trzyletnich liceów ogólnokształcących, o których mowa w art. 148 oraz klas dotychczasowych publicznych czteroletnich techników, o których mowa w art. 154.

Na podstawie uchwały nie dokonuje się zakładania szkół, o których mowa w art. 18 ustawy – Prawo oświatowe, w tym szkół podstawowych o niepełnej strukturze organizacyjnej i szkół podstawowych filialnych, likwidacji i przekształceń szkół innych niż dokonywane na podstawie przepisów niniejszej ustawy.

Uchwała nie stanowi aktu prawa miejscowego. Uchwałę podaje się do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie na stronie Biuletynu Informacji Publicznej właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego lub w widocznym miejscu w siedzibie urzędu jednostki samorządu terytorialnego.

*Związki zawodowe opiniują uchwałę powiatu na identycznych zasadach jak przy uchwale rady gminy!(patrz wyżej)

Rada powiatu (Art.217 – ustawy przepisy wprowadzające) po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty w terminie do dnia 31 marca 2017 r. podejmuje uchwałę w sprawie dostosowania sieci szkół ponadgimnazjalnych i specjalnych do nowego ustroju szkolnego wprowadzonego ustawą – Prawo oświatowe oraz ustalenia sieci szkół ponadpodstawowych i specjalnych, na okres od dnia 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r. Uchwała stanowi akt prawa miejscowego.

Jeżeli organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uwzględnił w uchwale zmiany wskazane w opinii kuratora oświaty, przyjmuje się, że uchwała uzyskała pozytywną opinię kuratora oświaty.

Jeżeli organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie uwzględnił w uchwale zmian wskazanych w opinii kuratora oświaty, przyjmuje się, że uchwała uzyskała negatywną opinię kuratora oświaty.

Skutki niepodjęcia uchwały przez organ stanowiący do dnia 31 marca 2017 roku

W przypadku niepodjęcia uchwały w terminie do dnia 31 marca 2017 r., uchwały podjęte na podstawie art. 17 ust. 4 lub 5 ustawy o Systemie Oświaty, w brzmieniu dotychczasowym, pozostają w mocy. (patrz art. 211 i 218 – przepisy wprowadzające)

Ustalenie obwodów lub zmiana obwodów szkół podstawowych prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego lub osoby fizyczne dokonuje się na rok szkolny 2018/2019 i lata następne.

Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego opracowuje i podaje do publicznej wiadomości informację w sprawie planu sieci szkół jaki będzie obowiązywał od dnia 1 września 2017 r., z uwzględnieniem zmian w sieci szkół, które nastąpią z mocy prawa.

W przypadku niepodjęcia uchwały do przekształcenia dotychczasowego publicznego gimnazjum albo włączenia dotychczasowego publicznego gimnazjum do szkoły innego typu, stosuje się przepisy art. 89 ustawy – Prawo oświatowe.

Do ustalenia planu sieci publicznych szkół podstawowych na rok szkolny 2017/2018 i lata następne stosuje się przepisy art. 39 ustawy – Prawo oświatowe.

Ważne terminy działań dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2017r.

1. do 31 stycznia 2017 r. przyjmowanie przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego wniosków osób prowadzących publiczne i niepubliczne szkoły o zmianę zezwolenia/zmianę wpisu do ewidencji (w zakresie przekształcenia / włączenia gimnazjum do szkoły innego typu);
2. do 31 stycznia 2017 r. przyjmowanie przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego oświadczeń osób prowadzących publiczne szkoły podstawowe o rezygnacji z obwodów;
3. do 31 stycznia 2017 r. przyjmowanie przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego wniosków osób prowadzących dotychczasowe publiczne gimnazja, zamierzające je przekształcić w szkoły podstawowe, o ustalenie obwodu;
4. do 31 marca 2017 r. podjęcie przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ostatecznej uchwały w sprawie dostosowania sieci szkół do nowego ustroju szkolnego (opartej na uchwale w sprawie projektu dostosowania sieci szkół do nowego ustroju szkolnego pozytywnie zaopiniowanej przez kuratora oświaty);
5. do 30 czerwca 2017 r. przyjmowanie przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego dokumentów przedkładanych przez osoby prowadzące publiczne szkoły podlegające przekształceniom z mocy prawa (szkoły podstawowe, zasadnicze szkoły zawodowe) stanowiących podstawę do zmian zezwoleń i wpisów do ewidencji szkół niepublicznych (tryb uproszczony, bez wniosku o zmianę zezwolenia lub wpisu);
6. do 10 sierpnia 2017 r. wydanie przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego decyzji administracyjnych w przedmiocie zmiany / odmowy zmiany zezwoleń na założenie i prowadzenie szkół publicznych przez osoby fizyczne i osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego (przekształcenia z mocy prawa szkół podstawowych, przekształcenia z mocy prawa zasadniczych szkół zawodowych w branżowe szkoły I stopnia, przekształcenia/ włączenia gimnazjum do szkoły innego typu z dniem 1 września 2017 r.);
7. do 10 sierpnia 2017 r. – zmiana przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego wpisów do ewidencji szkół niepublicznych;
8. do 30 listopada 2017 r. – podjęcie przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwały stwierdzającej przekształcenie z mocy prawa szkoły podstawowej, szkoły policealnej, zasadniczej szkoły zawodowej w branżową szkołę I stopnia, szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy.